Kolka, ulewanie, zaparcia - co dolega brzuszkowi?

Bóle brzuszka, kolki, zaparcia, gazy w jelitach i niejednokrotnie związany z nimi płacz - te dolegliwości najczęściej spędzają sen z powiek rodzicom, którzy niedawno powitali na świecie nowego członka rodziny. Układ trawienny małego człowieka dojrzewa jeszcze długo po narodzinach, nie ma się więc co dziwić, że nie radzi sobie wystarczająco z pojawiającymi się na co dzień wyzwaniami. Warto natomiast wiedzieć, jak rozpoznać te dolegliwości i jak pomóc Maluszkowi je przezwyciężyć.
Jak działa układ pokarmowy noworodka?
Zupełnie podobnie do tego, jak działa nasz! Na wstępie należy pamiętać, że układ pokarmowy Maluszka już po narodzinach jest przystosowany do pełnienia podstawowych funkcji, umożliwiających przetrwanie w nowym dla niego (i dziecka, i układu) świecie. Niemniej, nie jest on jeszcze na tyle rozwinięty, aby poradzić sobie z wszelkimi trudnościami dnia codziennego - i nie musi!
Pierwsze 1000 dni Maluszka to dokładnie ten czas, w trakcie którego układ pokarmowy nadal będzie się rozwijał. To właśnie dlatego tak istotne jest, aby rozszerzanie diety było procesem świadomym i aby nie wprowadzać kolejnych pokarmów zbyt szybko. Na wszystko przyjdzie odpowiedni moment…
NAJCZĘSTSZE DOLEGLIWOŚCI
Dziś natomiast chcemy rozwiać wątpliwości dotyczące tych najczęściej występujących dolegliwości. Na podium plasują się: kolki, ulewania i zaparcia. To właśnie z nimi musi się zmagać większość Maluszków (i ich rodziców), zanim układ trawienny nie przystosuje się odpowiednio do nowych warunków. Zacznijmy więc od definicji:
KOLKA
Wedle definicji, kolkę rozpoznajemy wówczas, gdy okresy niewyjaśnionego niepokoju lub płaczu trwają u Dziecka powyżej 3 godzin na dobę i pojawiają się co najmniej 3 razy w tygodniu. Często towarzyszy temu zaczerwienienie twarzy, podkurczanie nóżek i wzdęcie brzucha. Oczywiście, nie zawsze sam płacz będzie oznaczał kolkę - może być sygnałem czegoś poważniejszego. Należy obserwować, czy dodatkowo pojawiają się inne symptomy, takie jak gorączka czy objawy innych chorób. Jeśli nie, najpewniej nie masz podstaw do niepokoju. Kolka jest zjawiskiem naturalnym i ustępuje w większości przypadków do 5 miesiąca życia.
Przyczyny i łagodzenie objawów
Przyczyny powstawania kolki, oprócz niedojrzałego układu pokarmowego, mogą być naprawdę różnorakie - zaczynając od alergii czy nietolerancji białka mleka krowiego, poprzez nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach, aż po brak odpowiedniego kontaktu emocjonalnego między Rodzicem a Dzieckiem.
Biorąc pod uwagę powyższe, najistotniejszym elementem jest spokój Rodziców i akceptacja chwilowo trwających objawów. Do tej pory nie potwierdzono skutecznej drogi farmakologicznej mogącej całkowicie zniwelować objawy. Rekomendujemy postawić przede wszystkim na podstawowe kwestie, które mogą poprawić komfort Maluszka:
ULEWANIE
Jest to naturalny objaw, który wynika z cofania się treści pokarmowej z żołądka do jamy ustnej. Symptom ten dotyczy większości Maluszków, ale ustępuje z wiekiem. Jeśli nie towarzyszą mu inne dodatkowe objawy, nie jest to powód do niepokoju, ponieważ, tak jak w przypadku kolki, wynika najczęściej z niedojrzałości układu pokarmowego. Jeśli jednak dodatkowo zauważysz np. wysypkę na skórze, skontaktuj się z lekarzem - może to wskazywać na alergię na białko mleka krowiego.
Łagodzenie objawów:
Na ogół ulewania ustępują samoistnie wraz z przyjęciem przez Dziecko pionowej postawy w większości dnia, w związku z tym nie wymagają one leczenia czy wprowadzenia konkretnych elementów zapobiegających. Badania wykazały natomiast, że układanie Dziecka w ciągu dnia na brzuszku i na lewym boku, zmniejsza częstotliwość ulewań.
ZAPARCIA
Kolejnym problemem niezwykle często występującym u Maluszków w pierwszych miesiącach życia są zaparcia. To trudności w oddawaniu stolca, wynikające z jego zbitej i twardej konsystencji, niejednokrotnie powodujące ból i dyskomfort, a tym samym płacz. W pierwszych tygodniach, kiedy Dziecko jest karmione wyłącznie mlekiem matki lub mlekiem modyfikowanym, częstotliwość oddawania stolca może wahać się od kilku do kilkunastu razy na dobę. Może się również zdarzyć, że wypróżnianie będzie miało miejsce co kilka dni - i niekoniecznie powinien to być od razu powód do niepokoju. To samo dotyczy konsystencji kupki - może ona się zmieniać w zależności od dnia, liczby karmień, sposobu samego karmienia i wieku Maluszka.
1. Zaparcia identyfikujemy po spełnieniu poniższych kryteriów:
2. Oddawanie stolca rzadziej niż 3 razy w tygodniu.
3. Twarde, zbite stolce o dużej objętości.
4. Obecność mas kałowych w odbytnicy.
5. Wstrzymanie wypróżnienia.
Przyczyny:
W większości przypadków, u małych Dzieci bardzo trudno jest zidentyfikować przyczynę zaparć, zwłaszcza jeśli Maluszek jest karmiony wyłącznie piersią lub mlekiem modyfikowanym. Mogą być one wynikiem zbyt małej ilości płynów, zmianą sposobu karmienia (np. przejściem z karmienia piersią na mleko modyfikowane) lub problemami z niewłaściwym składem mikrobioty jelitowej, a także pojawiać się jako efekt uboczny stosowania niektórych leków. Należy szczególną uwagę zwrócić na ewentualne symptomy towarzyszące, takie jak: wymioty, gorączka, niepokój czy brak łaknienia. Wówczas może to wskazywać na chorobę układu pokarmowego. Zawsze natomiast warto skonsultować swoje obawy z lekarzem, zwłaszcza kiedy pojawiają się niepokojące objawy.
LECZENIE I ŁAGODZENIE OBJAWÓW
Jeśli zaparcia występują jako jedyny symptom, możesz najpierw wypróbować domowe sposoby. Dobrym pomysłem jest masowanie brzuszka kolistymi ruchami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zachęcamy tutaj do obserwacji Maluszka, jeśli będzie źle reagował na masaż, wówczas należy go przerwać.
Dodatkowo, można delikatnie poruszać nóżkami w stronę brzuszka i z powrotem lub naprzemiennie - jak podczas jazdy na rowerze. Wówczas wprawiamy w ruch mięśnie żołądka, które z kolei naciskając na jelita mogą ułatwić wypróżnianie. Ciepła kąpiel również może okazać się pomocna. Jeśli jednak mimo podjętych prób, problem nie ustępuje, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Kwestia leczenia zaparć to zadanie przede wszystkim dla lekarza.
Łatwo jest się przestraszyć, kiedy u Twojej pociechy pojawiają się dolegliwości związane z układem pokarmowym. Nic dziwnego - to dyskomfort dla Dziecka i spora doza strachu dla młodych Rodziców. Na szczęście zwykle nie ma się czym przejmować, bo kolki, zaparcia i ulewania są powszechne, a ich przyczyną jest po prostu nie do końca jeszcze rozwinięty układ pokarmowy.
Kiedy się pojawią, najważniejsze, co możesz zrobić, to zachować spokój i cierpliwość. Najlepszym lekarstwem na te przypadłości jest bliskość i ciepło Mamy i Taty - na pewno pomogą maluchowi przetrwać ten ciężki, i przecież zupełnie dla niego nowy, okres. Jeśli jednak zauważysz więcej niepokojących objawów, albo wciąż masz wątpliwości, nie wahaj się zasięgnąć porady lekarza! Na pewno posłuży radą, nawet, jeśli okaże się, że nic poważnego się nie dzieje. Ale spokojni Rodzice to spokojne Dziecko - a to najważniejsze!
Powiązane wpisy
