Dieta eliminacyjna, co to takiego?

Alergie pokarmowe to przypadłość, która dotyka ponad 6% dzieci w Polsce. Kiedy rodzic dowiaduje się o tym, że jego pociecha źle toleruje niektóre z pokarmów, nierzadko przyprawia go to o stres i niepewność z obawy czy będzie w stanie sprostać temu nowemu wyzwaniu. Nie ma innej drogi “leczenia” alergii, niż dieta eliminacyjna, a ta z kolei, jeśli zostanie niewłaściwie skomponowana, może powodować niedobory żywieniowe, dlatego bardzo ważne jest, aby nigdy na własną rękę, bez rzeczywistych podstaw, nie ograniczać pokarmów “potencjalnie alergizujących”. Zawsze w takiej kwestii najlepiej konsultować się z lekarzem. 

Jak w takim razie dowiedzieć się, czy dziecko jest na coś uczulone? 

Przede wszystkim, zwracaj szczególną uwagę na reakcje dziecka przy rozszerzaniu diety. Dlatego właśnie tak istotne jest, aby wprowadzać produkty pojedynczo i w odpowiednim odstępie czasu. Wtedy masz kontrolę nad tym, co spożywało dziecko i jaki pokarm mógł spowodować niepokojące objawy. A te, jeśli się pojawią, od razu konsultuj z lekarzem. 

Może również zdarzyć się wystąpienie objawów alergicznych podczas karmienia piersią, wówczas wskazane jest przede wszystkim obserwowanie diety Mamy - dzięki temu możesz od razu wyłapać pokarmy, które mogły przyczynić się do wystąpienia innych objawów. 

A najczęstszymi objawami alergii są zmiany skórne: suchość, zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie, a także dolegliwości ze strony układu pokarmowego: wzdęcia, biegunki, zaparcia, ulewania, czy wymioty. 

Alergia pokarmowa pojawia się najczęściej u niemowląt oraz małych dzieci - do 3. roku życia, czyli dokładnie wtedy, kiedy ich układ odpornościowy oraz trawienny nie są jeszcze w pełni rozwinięte. 

Najczęstszymi alergenami są: mleko, jaja, soja, pszenica, orzeszki ziemne, ryby oraz skorupiaki. Niestety, mimo tego, że te produkty zawierają w sobie wiele cennych witamin, minerałów oraz składników odżywczych, trzeba je całkowicie wykluczyć z jadłospis - to jedyny sposób na uniknięcie reakcji alergicznych, jeśli już takowe stwierdzimy.

Tak jak już wcześniej wspomnieliśmy, w sytuacji, kiedy nie ma podstaw ku temu, aby wykluczać jakiekolwiek pokarmy z diety Maluszka, rezygnacja z tych “potencjalnie alergizujących” może nie tylko przyczynić się do niedoborów składników odżywczych, ale także do zaburzeń wzrastania i rozwoju Dziecka. Dlatego traktowanie jej jako strategii zapobiegawczej nie przyniesie pożądanych rezultatów.

W sytuacji kiedy jednak musimy wykluczyć jakiś rodzaj pokarmu z diety, bardzo ważnym jest, aby jak najbardziej “zrekompensować “ niedostarczone składniki pokarmowe - zwykle innym pokarmem, niekiedy skuteczna może się również okazać suplementacja. Oczywiście, wszystkie kroki powinny iść w parze z konsultacją lekarską. 

Nie ma się co załamywać, gdyż większość alergii pokarmowych, które pojawiają się u Malucha, mija z wiekiem. Więcej poczytasz o tym w jednym z naszych poprzednich artykułów: ALERGIE POKARMOWE U DZIECI

Natomiast! Dobry plan z pewnością pomoże Wam przetrwać ten cięższy okres. 

Podstawą będzie prawidłowo przeprowadzony przez lekarza wywiad, który pomoże ocenić, jakie jest ryzyko niedożywienia Dziecka, oraz ewentualnie rozpoznać taki stan i wprowadzić odpowiednie kroki terapeutyczne. 

Po takiej analizie, w przypadku stwierdzenia niskiego spożycia składników odżywczych, lekarz może zlecić ich dodatkową suplementację. Pomocna może się również okazać wizyta u dietetyka. 

Następnie najlepiej przygotować sobie listę pokarmów, których w najbliższym czasie będziecie unikać oraz takich, które będą stanowić ich dobre uzupełnienie. Dodatkowo, przez pierwsze miesiące najlepiej zapisywać co i w jakiej ilości jadło dziecko - wówczas, w przypadku jakichkolwiek niepokojących sygnałów, będziesz miała wgląd w jadłospis dziecka. 

Oczywiście, po pewnym czasie (i pod okiem lekarza) można przeprowadzić ponowną próbę wprowadzenia danych pokarmów do diety Malucha (tzw. próba prowokacji). Dzięki niej można określić czy rzeczywiście dziecko posiada alergię na dany pokarm, czy winowajcą jest coś innego. 

Zdarzają się również sytuacje, kiedy alergia dotyka Malucha karmionego jeszcze tylko i wyłącznie piersią. Oczywiście, na wstępie od razu zaznaczmy, że stwierdzenie u Dziecka alergii nie jest równoznaczne z koniecznością odstawienia go od piersi. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, Mama dziecka karmionego piersią powinna zwracać uwagę na to co je - wykluczając lub redukując do minimum spożycie pokarmów go uczulających. Niemniej, nie powinna tego robić “profilaktycznie”, zwłaszcza w sytuacji, w której ani rodzice, ani rodzeństwo nie są uczuleni na żaden składnik pokarmowy. 

Niekoniecznie. W większości przypadków Dziecko z alergii wyrasta. Dlatego właśnie po pewnym czasie lekarz zaleca ponowną próbę wprowadzenia pokarmu (prowokację). W zależności od rodzaju alergii taka prowokacja może odbyć się w warunkach domowych lub w szpitalu. Jeśli po takiej prowokacji objawy nie wracają, stopniowo zwiększa się ilość  danego alergenu w diecie dziecka. Jeśli nadal nie ma negatywnej reakcji organizmu, oznacza to jedną z dwóch rzeczy - albo przyczyną było coś innego, albo dziecko z alergii “wyrosło” (czyli jego układy odpornościowy i trawienny dojrzały do alergenu). Tak czy siak - wówczas dieta eliminacyjna może zniknąć z naszego życia!

Oczywiście, jeśli objawy wrócą przy próbie prowokacji, będziemy mieć pewność, że jest to alergia pokarmowa. Wtedy nie ma wyjścia - uczulającego produktu musimy (przede wszystkim dziecko) unikać do końca życia.