ALERGIE POKARMOWE U DZIECI

Alergie to coraz bardziej powszechny temat. W krajach rozwiniętych odnotowuje się coraz większą wrażliwość na pokarmy. Najbardziej powszechne są: alergie na mleko, pszenicę, jaja, soję, orzechy oraz skorupiaki. Należy jednak rozróżnić alergię od nadwrażliwości, w której nie bierze udziału układ immunologiczny. Ponieważ szacuje się, że alergie pokarmowe występują aż u ok. 8% dzieci, zwłaszcza w okresie niemowlęcym i wczesnoszkolnym, postanowiliśmy dziś zebrać wszelkie najistotniejsze informacje i rozwiać wasze wątpliwości.
Czym się różni alergia od nietolerancji?
Alergia pokarmowa jest zaburzoną reakcją organizmu na spożywany pokarm - wynika ona z nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego, który traktuje konkretne składniki pokarmowe jako “zagrożenie”, przed którym musi się bronić. Stąd też pojawiają się różnego rodzaju objawy, takie jak: obrzęk, pokrzywka, nieżyt nosa, duszności, astma, refluks przełykowy, wymioty, biegunki czy nawet atopowe zapalenie skóry. Najczęściej występuje u niemowląt i małych dzieci - z uwagi na niedojrzałość ich bariery jelitowej.
Nietolerancja pokarmowa z kolei jest zdecydowanie łagodniejszą formą reakcji organizmu, gdyż nie bierze w niej udziału układ immunologiczny. Nie zagraża również życiu i nie powoduje tak silnych objawów. Warto jednak wspomnieć, że owe objawy, choć łagodniejsze, pojawiają się z większym opóźnieniem niż w przypadku alergii - a to może sprawiać, że trudniej powiązać przyczynę i skutki. Do najczęstszych objawów nietolerancji należą: wzdęcia, zaparcia, zmęczenie, senność.
Przyczyny alergii pokarmowej
Tak jak wspomnieliśmy - przeważającą przyczyną alergii jest niedojrzałość bariery jelitowej maluszka, dlatego część z nich ustępuje wraz z wiekiem. Ogromną rolę w występowaniu alergii pokarmowej u dziecka odgrywają czynniki genetyczne. Jeśli więc w rodzinie pojawiały się przypadki, bardzo istotną kwestią jest (w miarę możliwości), aby dziecko przez pierwsze pół roku było karmione wyłącznie mlekiem matki. Wówczas kobieta powinna również ograniczyć spożywanie jaj i mleka krowiego, a także orzechów. U niemowląt, które z jakichkolwiek względów nie mogą być karmione piersią, a należą do grupy zwiększonego ryzyka pojawienia się alergii - można zastosować specjalne mieszanki, które najlepiej dobierze lekarz specjalista.
Niebagatelny wpływ na wystąpienie alergii u dziecka może mieć również styczność z zanieczyszczonym powietrzem w trakcie ciąży oraz palenie papierosów (także przebywanie w towarzystwie dymu tytoniowego). Dlatego dla dobra swojego i Twojego Maluszka, zwracaj na to szczególną uwagę!
Objawy alergii pokarmowej u dzieci
Wspomnieliśmy o ogólnych objawach alergii, natomiast nie są one zanadto specyficzne, co oznacza, że występują w rozmaitych schorzeniach - dlatego niekiedy ciężko od razu zorientować się że problem, z którym boryka się nasz maluszek, to alergia. Jeśli więc zauważysz takie symptomy jak:
- wymioty, wzdęcia, biegunki
- zmiany skórne (takie jak: wysypki, pokrzywka, świąd, wypryski, a nawet AZS)
- problemy z oddychaniem
- w skrajnych przypadkach nawet wstrząs anafilaktyczny
KONIECZNIE skonsultuj się z lekarzem.
Najczęstsze alergeny pokarmowe
U dzieci i niemowląt najczęściej występują alergie na:
1. Białko mleka krowiego (zaliczamy do nich kazeinę oraz białko serwatkowe) - jest to najczęściej występująca postać alergii. Z drugiej zaś strony, według badań z tej alergii najczęściej się “wyrasta”, więc jest szansa, że nie będzie towarzyszyła dziecku przez całe życie!
2. Jaja kurze - drugi pod względem liczby powodowanych alergii produkt. Natomiast znacznie częściej uczula surowa postać jajka, aniżeli gotowana czy smażona - podobnie jak poprzednio, większość dzieci nabywa tolerancję na ten alergen.
3. Białka ryb i owoców morza - jeżeli już takową alergię rozpoznamy, niezwykle rzadko zdarza się, aby dziecko nabyło tolerancję na te produkty. W przeciwieństwie do pierwszych dwóch - pozostaje do końca życia.
4. Soja - w większości przypadków idzie w parze z alergią na białka mleka krowiego, u zdrowych dzieci raczej nie występuje.
5. Białko pszenicy - najczęściej uczula dzieci powyżej 3. roku życia oraz dorosłych, natomiast tolerancja rozwija się nierzadko nawet do 16. roku życia, w związku z tym może się okazać że dopiero po tym czasie dziecko wyrośnie z alergii.
6. Orzeszki ziemne - mogą okazać się bardzo silnymi alergenami i powodować najgroźniejsze reakcje. Występują zarówno u dzieci jak i dorosłych, a tolerancję na nie nabywa się bardzo sporadycznie.
Karmienie piersią a alergie
Jak bumerang wraca temat, tego co kobieta powinna spożywać w trakcie karmienia, aby nie zaszkodzić dziecku. Ogólnie, bez skupienia na alergiach, rozprawiliśmy się z tą kwestią w poniższym artykule: https://mommecosmetics.com/Dieta-kobiety-karmiacej-piersia-blog-pol-1621424460.html
Wspomnieliśmy tam między innymi o tym, że do krwi dostają się wyłącznie strawione cząsteczki pokarmów, które potem znajdują się w mleku matki. Nie powodują one wzdęć i kolek u dziecka - w związku z tym nie ma podstaw ku temu, by unikać produktów takich jak cebula, strączki, czy kawa - ponieważ nie spowodują one spustoszenia w organizmie maluszka.
Nieco inaczej jest jednak w przypadku alergii - jeśli już takowa zostanie potwierdzona, wskazanym jest, aby Mama przez jakiś czas unikała produktów, których nie toleruje układ odpornościowy dziecka. Nie ma jednak potrzeby wykluczania czegokolwiek w sytuacji kiedy, nie występują jakiekolwiek niepokojące objawy. Jeśli lekarz prowadzący ustali, że Maluszek rzeczywiście nie ma tolerancji na któryś ze składników pokarmowych, wtedy zalecane jest czasowe odstawienie wybranych składników.
Rozszerzanie diet
Skoro już wiemy, że najlepszym rozwiązaniem dla dziecka przez pierwsze 6 miesięcy jest mleko matki, lub specjalne preparaty zastępcze, przejdźmy teraz nieco dalej.
Obecnie nie ma podstaw sądzić, że opóźnione wprowadzanie pokarmów potencjalnie alergizujących (np. jaj, pszenicy, orzechów) zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii. Rozwiązanie to jest skuteczne TYLKO w sytuacji rzeczywistego jej potwierdzenia i po konsultacji z lekarzem prowadzącym.
Rozszerzanie diety dziecka powinno nastąpić nie wcześniej niż po ukończeniu 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu życia maluszka.
Warto rozpocząć od warzyw, a dopiero po akceptacji ich smaku, wprowadzić owoce - najlepiej nie wcześniej niż dwa tygodnie później. Kolejno kaszki, kleiki, posiłki z mięsem, rybą, czy jaja.
Najistotniejsze zasady przy rozszerzaniu diety alergika:
Warto mieć na uwadze, że białko soi również posiada właściwości uczulające, w związku z czym nie jest dobrym pomysłem zamienne stosowanie mleka sojowego w zapobieganiu alergii u niemowląt.
Pamiętaj, że mimo najlepszej wiedzy jaką możesz posiadać w danym temacie, wszelkie niepokojące kwestie - konsultuj ZAWSZE z lekarzem. Spokojna Mama = Spokojne Dziecko!
Powiązane wpisy
